Lutospawanie – co to jest, metody, materiały i zastosowania

Czym jest lutospawanie?

Lutospawanie (ang. brazing welding) to specjalna technika łączenia metali, która łączy elementy przy użyciu spoiwa o temperaturze topnienia wyższej niż 450°C, ale niższej niż temperatura topnienia łączonych materiałów. W odróżnieniu od klasycznego spawania, w lutospawaniu nie dochodzi do przetapiania krawędzi łączonych metali – jedynie spoiwo ulega stopieniu, a następnie łączy powierzchnie przez adhezję i dyfuzję.

Technika ta stanowi połączenie lutowania twardego i spawania i często wykorzystywana jest tam, gdzie wymagana jest estetyka połączenia, wytrzymałość oraz odporność na korozję.

⚙️ Dostępne metody lutospawania

1. Lutospawanie płomieniowe

• Wykorzystuje palnik gazowy (np. acetylenowo-tlenowy).

• Najczęściej stosowane w warsztatach i przy pracach naprawczych.

• Temperatura: 800–1200°C.

• Często stosowane do stali niskowęglowej i miedzi.

2. Lutospawanie łukowe (MIG/MAG z lutospawaniem)

• Używa łuku elektrycznego i gazów ochronnych (np. argon, CO₂).

• Metoda bardziej zautomatyzowana, idealna do produkcji seryjnej.

• Popularna w branży motoryzacyjnej – łączenie cienkich blach ocynkowanych bez uszkodzenia powłoki cynkowej.

3. Lutospawanie indukcyjne

• Źródłem ciepła jest indukcja elektromagnetyczna.

• Bardzo precyzyjna metoda, stosowana m.in. w przemyśle elektronicznym, lotniczym, AGD.

4. Lutospawanie piecowe

• Proces prowadzony w piecu próżniowym lub atmosferycznym.

• Nadaje się do dużych serii produkcyjnych, zapewnia jednolite i czyste połączenia.

Jakie materiały można lutospawać?

Lutospawanie jest uniwersalne i umożliwia łączenie różnych metali, także tych trudnospawalnych tradycyjnymi metodami. Oto przykładowe materiały:

• Stal niskowęglowa i średniowęglowa

• Stal ocynkowana – bez wypalania warstwy cynku

• Miedź i jej stopy – np. mosiądz

• Aluminium – trudniejsze, ale możliwe z odpowiednim spoiwem

• Stal nierdzewna – w połączeniu z miedzią czy stalą węglową

Stosowane spoiwa

W lutospawaniu stosuje się różnorodne spoiwa, najczęściej w postaci drutu lub prętów:

• Spoiwa miedziane – do miedzi i jej stopów

• Spoiwa mosiężne (Cu-Zn) – często z dodatkiem srebra, niklu lub krzemu

• Spoiwa srebrne (Ag) – zapewniają wysoką jakość i trwałość połączenia

• Spoiwo Al-Si – do aluminium i jego stopów

Niektóre spoiwa zawierają topniki, inne wymagają ich osobnego zastosowania.

Zastosowania lutospawania

• Przemysł motoryzacyjny – karoserie, rury wydechowe

• Instalacje klimatyzacyjne i chłodnicze – miedź i aluminium

• Przemysł AGD – elementy grzewcze, rury

• Hydraulika – lutospawanie miedzianych rur

• Produkcja konstrukcji stalowych – szczególnie przy cienkich profilach

✅ Podsumowanie

Lutospawanie to wydajna i precyzyjna metoda łączenia metali, szczególnie przydatna w pracach, gdzie liczy się estetyka, odporność na korozję i niska deformacja cieplna. Dzięki szerokiemu wachlarzowi metod i spoiw, znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu – od motoryzacji po hydraulikę.